To co sercu bliskie. Siedlisko 1945-1990.
11 grudnia 2020 r. udostępniliśmy plenerową wystawę To co sercu bliskie. Siedlisko 1945-1990. Pomysł wystawy zrodził się podczas pracy nad książką Fotograficzne wspomnienia mieszkańców ziemi trzcianeckiej. W przeważającej większości zdjęcia wsi zostały udostępnione przez Marzenę Górską, która zebrała je wśród mieszkańców i tak powstała ta fotograficzna opowieść. Do perełek wystawy z całą pewnością można zaliczyć zdjęcia: dawnego posterunku Milicji Obywatelskiej w Siedlisku – z komendantem MO, pierwszego sołtysa, Ochotniczej Straży Pożarnej na tle przedwojennego budynku remizy, zdjęcie kierownika szkoły Antoniego Radkiewicza wraz z uczniami na tle Publicznej Szkoły Powszechnej, z otwarcia agronomówki czy aparatu kina objazdowego. To część wystawy, warto zobaczyć całą w Siedlisku, to tylko niecałe 10 km od Trzcianki.
Trzcianka 1918
Przygotowaliśmy wystawę plenerową „Trzcianka 1918” przygotowaną z okazji 102. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. Zachęcamy do jej obejrzenia na placu przy ulicy Kościuszki.
Z Rakowa do Trzcianki
W tym roku mija 75 lat odkąd mieszkańcy Rakowa w związku z powojenną zmianą granic podjęli ciężka decyzję o zmianie miejsca zamieszkania. W ten sposób, po wielotygodniowej podróży część z nich znalazła się w Trzciance. Zanim jednak podjęli oni tę decyzję musieli zmierzyć się z trudami życia w wojennej rzeczywistości. Nie wiedziałam co się dzieje. Kolumny uzbrojonych w karabiny z bagnetami żołnierzy przemaszerowały przez nasze miasteczko. Czołgi zniszczyły niektóre płoty i część domów przy przejeździe. Żołnierze w rozmowach z mieszkańcami mówili „wojska rosyjskie wyzwoliły was od pańskiej niewoli”, a starsi mieszkańcy tak do tego podeszli: „wyzwolili nas od chleba i soli”. Tak to wyglądało. A potem zaczęła się gehenna. Jeszcze tego samego roku zaczęły się aresztowania i wywożenia w głąb Rosji. Pamiętam taką moją rówieśnicę, która mieszkała naprzeciwko nas i została z całą rodziną wywieziona do Kazachstanu. Takich dramatów było naprawdę dużo. Tak niedzielę, 17 września 1939 roku w Rakowie opisała pani Bronisława Kasperek, mająca w tamtym momencie 7 lat.
W 1941 roku, kiedy Niemcy zaatakowały Związek Radziecki, mieszkańcy Rakowa liczyli na polepszenie swojej sytuacji, co nie znalazło niestety odzwierciedlenia w rzeczywistości. To wtedy rozpoczął się dramat mieszkańców pochodzenia żydowskiego. W mieście utworzono getto, a Polacy i Białorusini musieli się mierzyć z codziennym widokiem cierpiących sąsiadów. Przez Raków przebiegała główna droga wojsk, przez co tereny te nazywane były kotłem wojennym. Jego mieszkańcy musieli być w ciągłej gotowości. Wraz ze zbliżającą się drugą okupacją radziecką, wielu z nich zdecydowało się opuścić swoje ukochane Kresy i wyruszyć w nieznane. Wielu z nich wybrało Trzciankę i tu rozpoczęło nowe życie.
W czwartek 17 września zebraliśmy się na kameralnym otwarciu wystawy Z Rakowa do Trzcianki. Spotkanie rozpoczął Stanisław Przybyszewski, który przy akompaniamencie Bartosza Śliwińskiego odśpiewał Modlitwę obozową. Następnie zebrani goście mogli zapoznać się z ekspozycją, której główną oś stanowią zdjęcia obrazujące życie w Rakowie. To dzięki nim możemy zbliżyć się do jego mieszkańców i odrobinę poczuć klimat tego kresowego miasteczka. Dzięki zaangażowanym w tworzenie wystawy mieszkańcom Trzcianki i okolic, na wystawie możemy zobaczyć szereg dokumentów takich jak, np. świadectwo ze Szkoły Powszechnej w Rakowie, wyciąg z metryki chrztu z pieczątką proboszcza rakowskiego czy dowód osobisty wydany przez burmistrza Rakowa Eysmonta. To tylko niewielki wycinek tego, co udało nam się zgromadzić – zapraszamy do odwiedzenia muzeum i zapoznania się z resztą eksponatów.
Wiktor Franczyszyn – dokumentalista, obserwator
4 lipca w naszym muzeum miało miejsce niezwykle inspirujące spotkanie połączone z otwarciem wystawy „Wiktor Franczyszyn – dokumentalista, obserwator”. W sobotnie popołudnie licznie odwiedzili nas mieszkańcy Trzcianki, a także zaproszeni goście: Krzysztof Wodniczak – pomysłodawca i współorganizator „Rytmów Młodych” w Jarocinie, „Reggae nad Wartą” i „Country nad Wartą”. Współpracował m.in. z „Gazetą Poznańską”, „Sztandarem Młodych”, „Nurtem” i czasopismem „Jazz”. Redaktor naczelny magazynu „Brzmienie” oraz producent fonograficzny m.in. Tadeusza Nalepy i Jerzego Kosseli; Piotr Kałużny – absolwent Poznańskiej Wyższej Szkoły Muzycznej, pianista, kompozytor, aranżer, wykładowca, publicysta. Od kilku lat jest kierownikiem muzycznym „Kabareciarni Zenona Laskowika”, uczy we wrocławskiej Akademii Muzycznej, poznańskim Liceum Muzycznym i poznańskim Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Pianiście towarzyszyła wokalistka i autorka tekstów Ewelina Rajchel oraz wokalista Włodzimierz Janowski, którzy wspólnie zabrali gości w muzyczną podróż. Po występach mogliśmy wysłuchać rozmowy o życiu kulturalnym miasta w latach 70. I 80. XX wieku, a także wspomnień naszych gości. W trakcie spotkania nie mogło zabraknąć przybliżenia postaci Wiktora Franczyszyna – autora zgromadzonych zdjęć. Zadania tego podjęły się Elżbieta Wiśnicka – dyrektor muzeum oraz Wiesława Szczygieł – animatorka kultury. Pan Wiktor, to człowiek skromny do granic możliwości – czego mogliśmy doświadczyć podczas sobotniego spotkania. Z zawstydzeniem przyjmował gratulacje i podziękowania, choć jego dokonania do skromnych nie należą! Współpracował bowiem z Estradą Poznańską, Studenckim Radiem FiD Poznań, klubami Piekłoraj i Sęk, Teatrem Lalki i Aktora „Marcinek” w Poznaniu. Poza tym jest twórcą Trzcianeckiej Telewizji Kablowej i pomysłodawcą działającego niegdyś Dyskusyjnego Klubu Filmowego w kinie „Serenada” – a to tylko część jego zasług. Goście, którzy zostali z nami do samego końca, mieli przyjemność wysłuchania wspomnień związanych z każdym zdjęciem z ust ich autora.
Kazimiera Twardowicz – artystyczna dusza
Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią udostępniamy film nagrany podczas spotkania w Muzeum Ziemi Nadnoteckiej 22 maja 2020 roku. Jest to opowieść o Kazimierze Twardowicz – artystce z dyplomem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kazimiera Twardowicz w 1945 roku związała się z Trzcianką, gdzie godziła pracę dydaktyczną jako nauczyciel, m.in. w Liceum Pedagogicznym z działalnością kulturalną. Mieszkańcy naszego powiatu mogą ją kojarzyć z Teatrem Lalek „Pacynka” oraz z pracownią tkaniny artystycznej w ówczesnym Powiatowym Domu Kultury w Trzciance. Od 23 maja do 30 czerwca w naszym muzeum prezentujemy wystawę „Kazimiera Twardowicz – artystyczna dusza”, która jest zbiorem gobelinów wykonanych przez bohaterkę filmu.
Struktury miasta: Trzcianka, Runowo, Siedlisko, Poznań
31 stycznia w ramach XXXVII Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej świętowaliśmy trzydziestolecie pracy twórczej Elżbiety Wasyłyk. W programie spotkania znalazła się jubileuszowa wystawa Struktury miasta: Trzcianka, Runowo, Siedlisko, Poznań oraz premiera poematu muzycznego Sen o domu w wykonaniu sopranistki Aster Haile i pianisty Grzegorza Rychlika.
Wydarzenie cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem, a wielu gości przybyło aby osobiście pogratulować artystce. Zachęcamy do zapoznania się z cyklem obrazów prezentowanych w naszym muzeum do 5 marca 2020 r. Geneza ich powstania zawarta jest w katalogu do wystawy, który można zakupić w naszej placówce w cenie 20 zł. W sprzedaży posiadamy także poemat Sen o domu, w którym autorka odwołuje się do swoich osobistych przeżyć.
