21 października nasze muzeum porządkowało nieczynny cmentarz katolicki przy ul. Piotra Skargi. Chcieliśmy skupić się tylko na nagrobkach ewangelickich, aby uczcić pamięć ludzi, którzy byli częścią historii Trzcianki. Jednak, dzięki pomocy, udało nam się zrobić znacznie więcej.
Przenieśmy się do roku 1823 kiedy to pruskie przepisy sanitarne nakazały by miejsca pochówku przenieść na peryferie miasta. Tak powstaje największa nekropolia w Trzciance, z przepiękną ceglaną kaplicą. Obok katolików i ewangelików chowano tu również Tatarów, nie tylko z Trzcianki ale również z terenów Gorzowa Wlkp. Groby tatarskie zostały w latach 70. przeniesione na cmentarz komunalny, a część ewangelicka w latach 80. została zamieniona na park. Z relacji mieszkańców wiemy, że w tamtym okresie teren ten porastała bujna roślinność, dochodziło do napaści na kobiety, dzieci bały się same chodzić blisko cmentarza.
Dziś po pochówkach ewangelickich pozostało tylko parę płyt nagrobnych, które ktoś przerzucił na teren cmentarza katolickiego oraz kilkanaście kompletnych grobów rozmieszczonych w różnych częściach nekropoli.
Dla wszystkich miłośników historii Trzcianki warto dodać, że tu spoczywa Wiktor Stachowiak patron naszego muzeum oraz Franciszek Czachurski, znany trzcianecki rzeźbiarz i stolarz. Jego płaskorzeźby zdobią nie tylko kościół w naszym mieście. Z informacji, które posiadamy wiemy, że mieszkał wraz z żoną przy ul. Daszyńskiego. W chwili wyzwolenia miasta stracił swój dom i w wieku 70 lat zatrudnił się w Fabryce Mebli przy ul. Matejki by zarobić pieniądze na odbudowę domu. Znajduje się tu także pomnik Andrzeja Brożyny, prezesa powiatowych struktur PSL, a także Jana Grafa zasłużonego powstańca wielkopolskiego. To oczywiście tylko przykłady pochowanych tu osób. Wzruszające są nagrobki dzieci, na przykład jeden z najstarszych z 1905 roku małej Dory Blank, która żyła niespełna rok.
W przyszłości chcemy z istniejących fragmentów płyt nagrobnych ustawić lapidarium, będące świadectwem bytności ewangelików na naszym terenie.
Dziękujemy za pomoc burmistrzowi miasta, referatowi Edukacji, kultury i sportu oraz przedsiębiorstwu Kombud.
